เห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์ โปรดแชร์....

บุคคลไม่ควรลืมตน
บุคคลไม่ควรลืมตน

พุทธศาสนสุภาษิตบทว่า “บุคคลไม่ควรลืมตน” แปลมาจากบาลีบทว่า อตฺตานํ นาติวตฺเตยฺย (ขุ. ชา. ตึส. ๒๗/๕๐๓.) มีความหมายลึกซึ้ง เตือนใจให้เรามีสติ รู้จักตนเอง และไม่ประมาทในชีวิต

ความหมายโดยละเอียด

  • ไม่ลืมตน: หมายถึง การระลึกรู้ตัวอยู่เสมอว่า ตนเองเป็นใคร มีหน้าที่อะไร มีจุดแข็งจุดอ่อนอย่างไร มีอะไรที่ต้องพัฒนาและไม่หลงไปกับสิ่งภายนอก เช่น ลาภ ยศ สรรเสริญ
    • ไม่ลืมกำพืด ฐานะและชาติตระกูลของตน
    • ไม่ลืม ความสามารถที่แท้จริงของตน
    • ไม่ลืม ความดีความชั่วที่ตนได้กระทำ
  • มีสติ: รู้เท่าทันอารมณ์ ความคิด และการกระทำของตนเอง ไม่ประมาท ไม่หลงระเริงไปกับความสุข หรือจมปลักอยู่กับความทุกข์
    • มีสติ กำหนด รู้ ในอิริยาบถ ยืน เดิน นั่ง นอน
    • มีสติ รู้เท่าทัน ความคิด อารมณ์ ที่เกิดขึ้น
  • รู้จักตนเอง: เข้าใจ ยอมรับ ทั้งข้อดีและข้อเสียของตนเอง ไม่หลงตัวเองจนเกินไปหรือดูถูกตนเองจนเกินไป
    • รู้จักความสามารถขอบเขตของตน
    • รู้จักยอมรับในสิ่งที่ตนเองเป็น
  • ไม่ประมาท: ดำเนินชีวิตด้วยความไม่ประมาท ระมัดระวังในการ คิด พูด และ ทำ ไม่ประมาทในความตาย
    • ไม่ประมาทในวัย ในเวลา
    • ไม่ประมาทในการทำความดี
  • พัฒนาตนเอง: มุ่งมั่นพัฒนาตนเองอยู่เสมอ ทั้งทางด้านร่างกายจิตใจ สติปัญญาและคุณธรรม
    • ฝึกฝนอบรมตนเองให้เป็นคนดีคนเก่งอยู่เสมอ

ตัวอย่างพฤติกรรมของคนที่ “ลืมตน”

  • หลงระเริงในลาภ ยศ สรรเสริญ จนเหลิง ลืมตัว
  • ประมาทในชีวิต คิดว่าตนเองยังหนุ่ม ยังแข็งแรง ไม่ต้องรีบร้อนทำความดี
  • ไม่รู้จักควบคุมอารมณ์ ปล่อยให้ความโกรธ ความหลงครอบงำ
  • ไม่ยอมรับความผิดพลาดของตนเอง โทษแต่ผู้อื่น
  • หยุดพัฒนาตนเอง เมื่อประสบความสำเร็จ

ประโยชน์ของการ “ไม่ลืมตน”

  • ทำให้มีสติ รู้ตัวอยู่เสมอ
  • ไม่ประมาทในชีวิต มุ่งทำความดี
  • รู้จักตนเอง และพัฒนาตนเองอยู่เสมอ
  • มีความอ่อนน้อมถ่อมตน ไม่หลงตัวเอง
  • มีชีวิตที่มีความสุข และมีคุณค่า

สรุป

“บุคคลไม่ควรลืมตน” เป็นหลักธรรมที่สำคัญในการดำเนินชีวิต สอนให้เรามีสติ รู้เท่าทันตนเอง ไม่ประมาท และมุ่งมั่นพัฒนาตนเองอยู่เสมอ เพื่อชีวิตที่มีความสุข ความเจริญทั้งทางโลกและทางธรรม


เห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์ โปรดแชร์....