
พึงประกอบธุระให้เหมาะแก่กาลเทียว
พุทธศาสนสุภาษิต “พึงประกอบธุระให้เหมาะแก่กาลเทียว” แปลมาจากบาลีบทว่า กาลานุรูปํ ว ธุรํ นิยุญฺเช. (ว.ว.) เป็นสุภาษิตที่สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส สมเด็จพระสังฆราชเจ้าองค์ที่ ๑๐ ทรงนิพนธ์ไว้ หมายถึง:
การกระทำสิ่งใด ควรพิจารณาให้เหมาะสมกับเวลาและโอกาส ไม่ทำสิ่งที่ไม่สมควรในเวลาที่ไม่เหมาะสม เพราะความสำเร็จของงานขึ้นอยู่กับการรู้จักเลือกเวลาและจังหวะที่เหมาะสมในการลงมือทำ
ความหมาย
สุภาษิตนี้สอนให้เรา รู้จักกาลเทศะ รู้จักเวลาที่เหมาะสมในการทำสิ่งต่าง ๆ การกระทำใด ๆ หากทำในเวลาที่เหมาะสม ย่อมเกิดผลดี แต่หากทำในเวลาที่ไม่เหมาะสม อาจก่อให้เกิดผลเสียได้
ความสำคัญของการประกอบธุระให้เหมาะแก่กาล
- เกิดประสิทธิภาพ: การทำสิ่งต่าง ๆ ในเวลาที่เหมาะสม ย่อมเกิดผลดี มีประสิทธิภาพ
- ป้องกันความเสียหาย: การทำสิ่งต่าง ๆ ในเวลาที่ไม่เหมาะสม อาจก่อให้เกิดความเสียหาย เกิดผลเสีย
- สร้างความสำเร็จ: การรู้จักกาลเทศะ เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ประสบความสำเร็จในชีวิต
ตัวอย่างสถานการณ์
- การเรียน: ควรตั้งใจเรียนในเวลาเรียน ไม่ควรเล่น หรือคุยกัน
- การทำงาน: ควรทำงานให้เสร็จตามกำหนด ไม่ควรผัดวันประกันพรุ่ง
- การพักผ่อน: ควรพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อให้ร่างกายและจิตใจสดชื่น พร้อมที่จะทำงาน
- การพูด: ควรพูดในเวลาที่เหมาะสม ไม่ควรพูดแทรก หรือพูดในขณะที่คนอื่นกำลังพูด
สรุป
พุทธศาสนสุภาษิต “พึงประกอบธุระให้เหมาะแก่กาลเทียว” สอนให้เราเป็นคน รู้จักกาลเทศะ รู้จักกาละ และเวลา ในการทำสิ่งต่าง ๆ เพื่อให้เกิดผลดี และประสบความสำเร็จในชีวิต