
ความหมายของพุทธศาสนสุภาษิต
“ผู้ตั้งอยู่ในธรรม ย่อมไม่ทำบาป”
พุทธศาสนสุภาษิต “ผู้ตั้งอยู่ในธรรม ย่อมไม่ทำบาป” มาจากพระบาลีบทว่า ธมฺเม ฐิตา เย น กโรนฺติ ปาปกํ (องฺ. จตุตกฺก. ๒๑/๒๕) หมายความว่า บุคคลที่ยึดมั่นในหลักธรรมคำสอนในพระพุทธศาสนา และประพฤติปฏิบัติตนตามธรรมะ ย่อมไม่กระทำความชั่ว
อธิบาย
- ผู้ตั้งอยู่ในธรรม: หมายถึง บุคคลที่ศึกษาและปฏิบัติตามหลักธรรมคำสอนในพระพุทธศาสนาอย่างจริงจัง มีความเข้าใจอย่างถูกต้อง และนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน มีสติรู้ตัวอยู่เสมอ ทำให้ไม่เผลอไปทำชั่ว
- ธรรม: หมายถึง หลักคำสอนในพระพุทธศาสนา หรือ สิ่งที่เป็นไปตามกฎของธรรมชาติ เช่น ความจริง ความถูกต้อง ความดีงาม
- บาป: หมายถึง การกระทำความชั่ว ทั้งทางกาย วาจา ใจ ที่เป็นเหตุให้เกิดความทุกข์ ทั้งแก่ตนเองและผู้อื่น
- ย่อมไม่ทำบาป: หมายถึง จะไม่ประพฤติชั่ว เพราะมีธรรมะเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ ทำให้ละเว้นจากการทำความชั่วได้
สรุป สุภาษิตนี้สอนให้เราเห็นว่า ธรรมะเป็นเครื่องคุ้มครอง ป้องกันไม่ให้เราตกไปสู่ความชั่ว เมื่อเรามีธรรมะอยู่ในใจ ย่อมรู้จักผิดชอบชั่วดี มีหิริโอตตัปปะ เกรงกลัวต่อบาป และไม่กล้าทำชั่ว
ตัวอย่าง
- ผู้ที่ยึดมั่นในศีล 5 ย่อมไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักขโมย ไม่ประพฤติผิดในกาม ไม่พูดปด ไม่ดื่มสุรา
- ผู้ที่มีเมตตา กรุณา ย่อมไม่เบียดเบียนผู้อื่น ไม่ทำร้ายผู้อื่น ทั้งทางกาย วาจา ใจ
ข้อคิด
การตั้งอยู่ในธรรม เป็นเกราะป้องกัน ที่ช่วยให้เราไม่ตกไปในอบายมุข ไม่ทำบาป และมีชีวิตอยู่อย่างมีความสุข ดังนั้น เราควรหมั่นศึกษา ปฏิบัติ และยึดมั่นในหลักธรรมคำสอนในพระพุทธศาสนา เพื่อให้ชีวิตของเรา ปลอดภัยจากบาป