
พุทธศาสนสุภาษิต “ความดี อันคนชั่วทำยาก” มาจากพระบาลีบทว่า สาธุ ปาเปน ทุกฺกรํ. (วิ. จุล. ๗/๑๙๕. ขุ. อุ. ๒๕/๑๖๗.) มีความหมายตรงตัวเลยค่ะ คือ คนที่จิตใจชั่วร้าย หรือเคยชินกับการทำความชั่ว จะรู้สึกฝืนและยากลำบากในการทำความดี
อธิบายความหมาย
- ความดี หมายถึง สิ่งที่ดีงาม ถูกต้อง เป็นประโยชน์ กุศลกรรม เช่น การให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา ช่วยเหลือผู้อื่น พูดจาไพเราะ มีเมตตา กรุณา ฯลฯ
- คนชั่ว: หมายถึง คนที่มีความคิด คำพูด และการกระทำที่ไม่ดีงาม เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น เช่น คดโกง หลอกลวง มักโกรธ ฯลฯ
- ทำยาก: หมายถึง รู้สึกฝืน ไม่เต็มใจ รู้สึกอึดอัด ลำบากใจ ที่จะทำความดี
เหตุผลที่คนชั่วทำความดียาก
- ความเคยชิน: คนชั่วเคยชินกับการทำความชั่ว จิตใจจึงคุ้นเคยกับความคิด และการกระทำในทางที่ผิด เมื่อต้องทำความดีจึงรู้สึกไม่คุ้นเคย และฝืนใจ
- กิเลส: คนชั่วมักถูกกิเลสครอบงำ เช่น ความโลภ ความโกรธ ความหลง ทำให้ขาดสติ และไม่สามารถควบคุมตนเองให้ทำความดีได้
- ทิฐิ: คนชั่วมักมีทิฐิ ความเห็นผิด ยึดมั่นในความคิดของตนเอง ไม่ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ทำให้ไม่เปิดใจที่จะทำความดี
ตัวอย่าง
- คนที่เคยชินกับการโกหก จะรู้สึกยากลำบากในการพูดความจริง
- คนที่เคยชินกับการขโมย จะรู้สึกยากลำบากในการให้ทาน
- คนที่มักโกรธ จะรู้สึกยากลำบากในการให้อภัย
ข้อคิดที่ได้จากพุทธศาสนสุภาษิต
- ความดีเป็นสิ่งที่ทุกคนควรทำ แม้จะยากลำบาก แต่ก็ควรพยายามฝึกฝนตนเองให้ทำความดี
- การทำความดี จะทำให้จิตใจสงบ และมีความสุข
- ควรหลีกเลี่ยงการทำความชั่ว เพราะจะทำให้จิตใจเศร้าหมอง และได้รับผลกรรมที่ไม่ดี
พุทธศาสนสุภาษิตที่เกี่ยวข้อง
- “อกตํ ทุกฺกฏํ เสยฺโย” ความชั่ว ไม่ทำเสียเลยดีกว่า
- “ปจฺฉา ตปฺปติ ทุกฺกฏํ” ความชั่วย่อมเผาผลาญในภายหลัง