
พุทธศาสนสุภาษิต “กรรมชั่วของตนเอง ย่อมนำไปสู่ทุคติ” มาจากพระบาลีบทว่า สานิ กมฺมานิ นยนฺติ ทุคฺคตึ. (ขุ. ธ. ๒๕/๔๗.) มีความหมายตรงตัวตามคำกล่าว อธิบายว่า
กรรมชั่วของตนเอง หมายถึง การกระทำที่ไม่ดีทั้งปวง ไม่ว่าจะเป็นการกระทำทางกาย วาจา ใจ ที่เกิดจากความโลภ โกรธ หลง เช่น ฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ประพฤติผิดในกาม พูดปด พูดส่อเสียด พูดคำหยาบ คิดพยาบาท คิดเบียดเบียน เป็นต้น
ย่อมนำไปสู่ทุคติ หมายถึง ผลของการทำชั่ว จะนำพาไปสู่ความทุกข์ ความเดือดร้อน ภพภูมิที่ต่ำ เช่น อบายภูมิ 4 ได้แก่ นรก เปรต อสุรกาย สัตว์เดรัจฉาน
ความหมายโดยรวม
การกระทำที่ชั่วร้ายหรือไม่ดีที่บุคคลกระทำไว้ด้วยตัวเอง ย่อมส่งผลให้ชีวิตของเขาประสบกับความทุกข์หรือผลร้าย ทั้งในปัจจุบัน อนาคต หรือในภพภูมิที่ต่ำหลังจากตายไป เช่น การตกนรก การเกิดในสภาพที่ยากลำบาก หรือการพบกับความทุกข์ใจในชีวิต
สรุป
พุทธศาสนสุภาษิตนี้สอนให้เรารู้จัก
- ละเว้นความชั่ว: ไม่ทำบาป ทั้งทางกาย วาจา ใจ
- ทำความดี: หมั่นทำบุญกุศล ช่วยเหลือผู้อื่น มีเมตตา กรุณา
ตัวอย่าง
- คนที่ฆ่าสัตว์ เบียดเบียนผู้อื่น เมื่อตายไป อาจจะต้องไปเกิดในนรก ได้รับทุกข์ทรมานอย่างแสนสาหัส
- คนที่ชอบทำบุญ ให้ทาน รักษาศีล มีเมตตา เมื่อตายไป อาจจะได้ไปเกิดในสวรรค์ เสวยสุขในภพภูมิที่ดี
ข้อคิด
เราทุกคนมีกรรมเป็นของตนเอง ทำกรรมใดไว้ ย่อมได้รับผลของกรรมนั้น ดังนั้น เราจึงควรระมัดระวังในการกระทำของตน พยายามทำแต่ความดี ละเว้นความชั่ว เพื่อที่จะได้ไม่ต้องไปเกิดในทุคติภูมิ และมีชีวิตที่มีความสุข ความเจริญ ทั้งในโลกนี้และโลกหน้า