
ศีลข้อที่ 3 คือ กาเมสุมิจฉาจารา เวรมณี แปลว่า เว้นจากการประพฤติผิดในกาม
ความหมาย: งดเว้นจากการประพฤติผิดลูกผิดเมียผู้อื่น ผิดสามีภรรยาผู้อื่น รวมถึงการล่วงละเมิดทางเพศ ส่งเสริมให้มีความรับผิดชอบในครอบครัว รักษาความบริสุทธิ์ทางเพศ
คำสมาทานศีลข้อที่ 3
กาเมสุมิจฉาจารา เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ ข้าพเจ้าขอสมาทานสิกขาบท คือ เว้นจากการประพฤติผิดในกามทั้งหลาย
องค์ประกอบที่ทำให้ศีลข้อที่ 3 ขาด
- อะคะมะนียะวัตถุ วัตถุที่ไม่ควรล่วงละเมิด
- ตัสมึง เสวะนะจิตตัง มีจิตคิดจะเสพ
- เสวะนัปปะโยโค มีความพยายามที่จะเสพ
- มัคเคนะ มัคคัปปะฏิปัตติ กระทำการให้มรรคต่อมรรคจดกัน (มรรคทั้ง ๓ มรรคใดมรรคหนึ่ง ได้แก่ อวัยวะเพศ, ทวารหนัก, ปาก)
ถ้าไม่ครบองค์ประกอบทั้ง 4 ข้อนี้ ไม่ผิดศีลข้อที่ 3 แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าไม่เป็นอกุศลกรรม ไม่ได้หมายความว่าไม่เป็นบาป หรือผิดกฎหมาย เช่น กอดลูกสาวชาวบ้าน หรือกอดภรรยา ไม่ผิดศีลข้อ 3 แต่ผิดกฎหมายและเป็นอกุศลกรรม
ตัวอย่างการละเมิดศีลข้อที่ 3
การมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะ: เช่น การข่มขืนกระทำชำเราเด็ก
การมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่ไม่ได้สมัครใจ: เช่น การข่มขืน การล่วงละเมิดทางเพศ
การมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่มีพันธะผูกพันแล้ว: เช่น การมีชู้ การเป็นภรรยาน้อย
การมีเพศสัมพันธ์ในสถานที่ที่ไม่เหมาะสม: เช่น ในวัด ในสถานที่สาธารณะ (ข้อนี้น่าจะผิดประเพณี ขาดความเคารพ อาจจะไม่ผิดศีลข้อ 3 โดยตรง
การมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ถูกต้องตามหลักศีลธรรม: เช่น การร่วมเพศกับสัตว์
การมีเพศสัมพันธ์กับบุคคลที่มีผู้ปกครอง แม้ตนเองและบุคคลที่มีเพศสัมพันธ์ด้วยจะเป็นโสดก็ตาม เช่น กับลูกสาวลูกชายที่มีพ่อแม่หรือผู้ปกครองหวงแหนดูแล
การรักษาศีลข้อ 3 : (คุณธรรมที่ส่งเสริมศีลข้อที่ 3)
- มีความซื่อสัตย์ต่อคู่ครองของตน
- ไม่ล่วงเกินทางเพศผู้อื่น
- แต่งกายสุภาพเรียบร้อย
- ไม่ดูสื่อลามกอนาจาร
- มีความสำรวมระวังในความสัมพันธ์
สรุปคือ ต้องมีความสันโดษ คือยินดีในคู่ครองของตน ไม่ล่วงละเมิดบุคคลอื่น ความสำรวมอินทรีย์ คือ ระมัดระวัง ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ทำให้ ความใคร่ในกามคุณ คือ การติดในรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ลดน้อยลง เมื่อความสำรวมเกิดขึ้น
ผลของการรักษาศีลข้อ 3:
- ทำให้ครอบครัวมีความสุข มั่นคง
- ทำให้เป็นที่รัก และนับถือของผู้อื่น
- ทำให้มีจิตใจบริสุทธิ์ ผ่องใส
- ทำให้เกิดในสุคติภูมิ
การรักษาศีลข้อ 3 เป็นการฝึกฝนตนเองให้มีความรับผิดชอบในเรื่องเพศ มีความซื่อสัตย์ต่อคู่ครอง และไม่เบียดเบียนผู้อื่นทางเพศ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญ ในการสร้างครอบครัวที่อบอุ่น และสังคมที่สงบสุข