
คำถวายฆ้อง
ยัคเฆ ภันเต สังโฆ ปะฏิชานาตุ มะยัง ภันเต เอตัง กังสะตาลัง สะปะริวารัง พุทธัสสะ ปูชะนัตถายะ อิมัสสะหมิง อาวาเส นิยยาเทมะ สาธุ โน ภันเต อะยัง พุทธัสสะ ปูชะนัตถายะ กังสะตาลัสสะ อานิสังโส อัมหากัญเจวะ มาตาปิตุอาทีนัญจะ ปิยะชะนานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ สังวัตตะตุ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ขอพระสงฆ์จงรับทราบ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอมอบถวายฆ้อง พร้อมกับของบริวารนี้ ไว้ในอาวาสนี้ เพื่อเป็นพุทธบูชา ขออานิสงส์แห่งการถวายฆ้อง เพื่อเป็นพุทธบูชานี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย จงเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย แก่ปิยชนทั้งหลาย มีมารดาบิดาเป็นต้นด้วย ตลอดกาลนานเทอญ ฯ
การถวายฆ้องวัด เป็นการถวายให้แก่สงฆ์ เพื่อใช้ประโยชน์ในส่วนรวม ใช้ประจำศาลาวัด หรือเมื่อมีงานบุญกุศลต่าง ๆ ชาวบ้านก็มักมายืมฆ้องจากวัดไปใช้งาน
การเลือกฆ้องถวายวัด
การเลือกฆ้องถวายวัด ต้องคำนึงถึงปัจจัยหลายอย่าง เพื่อให้ได้ฆ้องที่เหมาะสมกับการใช้งานของทางวัด และเกิดประโยชน์สูงสุด มีหลักการพิจารณาดังนี้
1. ประเภทของฆ้อง
- ฆ้องวง มี 2 ขนาด คือ ฆ้องวงใหญ่ และฆ้องวงเล็ก นิยมใช้บรรเลงในวงปี่พาทย์ หากวัดมีวงปี่พาทย์ประจำอยู่แล้ว การถวายฆ้องวงก็จะเป็นประโยชน์
- ฆ้องมอญ ใช้บรรเลงในวงปี่พาทย์มอญ หากวัดมีวงปี่พาทย์มอญ การถวายฆ้องมอญก็จะเป็นประโยชน์
- ฆ้องชัย ใช้ตีบอกสัญญาณในพิธีสำคัญต่างๆ เช่น พิธีบวช พิธีฌาปนกิจ ฯลฯ ฆ้องชัยเป็นฆ้องที่มีขนาดใหญ่ เสียงดังกังวาน เหมาะสำหรับการใช้งานกลางแจ้ง
- ฆ้องราว ใช้แขวนเรียงกันเป็นแถว ตีให้เกิดเสียงไล่ระดับ นิยมใช้ในงานพิธีต่างๆ เช่น งานทอดกฐิน งานทอดผ้าป่า ฯลฯ
2. ขนาดของฆ้อง
- ฆ้องมีหลายขนาด ควรเลือกขนาดที่เหมาะสมกับการใช้งานของทางวัด และพื้นที่ในการจัดเก็บ
- หากไม่แน่ใจว่าควรเลือกขนาดใด อาจสอบถามจากพระสงฆ์ หรือเจ้าหน้าที่ของวัด
3. วัสดุและคุณภาพ
- ฆ้องส่วนใหญ่ทำจากโลหะผสม เช่น ทองเหลือง สัมฤทธิ์ ฯลฯ ควรเลือกฆ้องที่ทำจากวัสดุที่มีคุณภาพดี เสียงดังกังวาน ไม่แตก ไม่ร้าว
- ควรเลือกลวดลายที่สวยงาม ประณีต และมีความหมายมงคล
- ควรเลือกฆ้องที่มีขาตั้งที่แข็งแรง มั่นคง และสวยงาม
4. งบประมาณ
- ฆ้องมีราคาแตกต่างกันไปตามประเภท ขนาด และวัสดุ ควรเลือกซื้อฆ้องที่เหมาะสมกับงบประมาณของตนเอง โดยคำนึงถึงคุณภาพและประโยชน์ใช้สอยเป็นหลัก
5. สถานที่จัดจำหน่าย
- สามารถซื้อฆ้องสำหรับถวายวัดได้ตามร้านสังฆภัณฑ์ ร้านขายเครื่องดนตรีไทย หรือร้านค้าออนไลน์
ข้อควรระวัง
- ควรหลีกเลี่ยงการถวายฆ้องมือสอง เว้นแต่จะเป็นฆ้องที่ยังอยู่ในสภาพดี และได้รับการทำความสะอาดอย่างเรียบร้อยแล้ว

อานิสงส์ หรือประโยชน์ของการถวายฆ้อง
การถวายฆ้องให้กับวัด ถือเป็นการทำบุญที่ได้อานิสงส์มาก เพราะเป็นการสนับสนุนกิจกรรมทางศาสนา และสืบสานวัฒนธรรมอันดีงาม อานิสงส์ หรือประโยชน์ของการถวายฆ้อง มีดังนี้
1. ด้านการส่งเสริมพระพุทธศาสนา
- ฆ้องที่ใช้บอกเวลาทำวัตรสวดมนต์ ช่วยให้พระสงฆ์และพุทธศาสนิกชนทราบเวลา และร่วมกันประกอบกิจกรรมทางศาสนา เช่น การฟังธรรม การทำสมาธิ เป็นต้น
- ฆ้องที่ใช้ในพิธีกรรมต่างๆ เช่น พิธีบวช พิธีฌาปนกิจ ฯลฯ ช่วยเพิ่มความศักดิ์สิทธิ์ และความเป็นระเบียบเรียบร้อย ให้กับพิธีกรรม
- ฆ้องที่ใช้บรรเลงในวงปี่พาทย์ ช่วยสร้างบรรยากาศที่ไพเราะ และส่งเสริมการอนุรักษ์ดนตรีไทย
2. ด้านการอนุรักษ์วัฒนธรรม
- ฆ้องเป็นเครื่องดนตรีไทย ที่มีประวัติความเป็นมาอันยาวนาน การถวายฆ้อง เป็นการช่วยอนุรักษ์ และสืบสานวัฒนธรรมไทย ให้คงอยู่สืบไป
- เสียงฆ้อง เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมไทย ที่แสดงถึงเอกลักษณ์ และความงดงาม ของชาติไทย
3. ด้านจิตใจ
- ผู้ถวายเกิดความปลื้มปีติ ที่ได้มีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา และสืบสานวัฒนธรรมไทย
- ทำให้จิตใจผ่องใส เบิกบาน เป็นสุข
4. อานิสงส์ตามความเชื่อ
- เชื่อว่าจะทำให้เป็นผู้มีชื่อเสียง โด่งดัง เป็นที่รู้จัก และได้รับการยกย่อง ในสังคม
- เชื่อว่าจะทำให้เป็นผู้มีวาจาสิทธิ์ พูดจาอะไร ก็มีคนเชื่อถือ และให้ความเคารพ
- เชื่อว่าจะทำให้เป็นผู้มีปัญญาเฉียบแหลม สามารถแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้อย่างชาญฉลาด
- เชื่อว่าจะทำให้เกิดในตระกูลที่ดี มีฐานะ มียศ มีศักดิ์ และมีความสุข ความเจริญ ในทุกภพทุกชาติ
อย่างไรก็ตาม อานิสงส์ที่แท้จริงของการถวายฆ้อง คือการที่เราได้มีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา และสืบสานวัฒนธรรมไทย ให้ดำรงอยู่ต่อไป เพื่อประโยชน์สุขของคนรุ่นหลัง
หมายเหตุ: อานิสงส์ตามความเชื่อ เป็นเรื่องของความศรัทธาส่วนบุคคล แต่ไม่ว่าจะเชื่อหรือไม่ การถวายฆ้อง ก็เป็นการทำบุญที่ดี ที่ควรค่าแก่การอนุโมทนา
อานิสงส์ของการถวายฆ้อง หรือการถวายสิ่งของอย่างอื่น แม้พระพุทธเจ้าไม่ได้ตรัสไว้ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะไม่เกิดบุญหรืออานิสงส์ คนสมัยก่อนทำบุญในยุคที่ไม่มีพระพุทธศาสนาหรือไม่มีพระพุทธเจ้ายังได้บุญมากมาย