ในสมัยพุทธกาล พระพุทธเจ้าได้ตรัสถึงเหตุแห่งการเกิดแผ่นดินไหวไว้ 8 ประการ ดังนี้
- ลมกำเริบ (ธาตุกำเริบ):
- พระพุทธเจ้าตรัสว่า มหาปฐพีนี้ตั้งอยู่บนน้ำ น้ำตั้งอยู่บนลม ลมตั้งอยู่บนอากาศ เมื่อลมใหญ่พัด ก็จะทำให้น้ำไหว และน้ำที่ไหวก็จะทำให้แผ่นดินไหว
- อานุภาพของผู้มีฤทธิ์:
- สมณะหรือพราหมณ์ผู้มีฤทธิ์ หรือเทวดาผู้มีฤทธิ์มาก สามารถบันดาลให้แผ่นดินไหวได้
- พระโพธิสัตว์จุติจากดุสิตลงสู่พระครรภ์:
- เมื่อพระโพธิสัตว์จุติจากสวรรค์ชั้นดุสิตลงสู่พระครรภ์ของพระมารดา ก็จะเกิดแผ่นดินไหว
- พระโพธิสัตว์ประสูติ:
- เมื่อพระโพธิสัตว์ประสูติจากพระครรภ์ของพระมารดา ก็จะเกิดแผ่นดินไหว
- พระตถาคตตรัสรู้อนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ:
- เมื่อพระตถาคตตรัสรู้พระอนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ ก็จะเกิดแผ่นดินไหว
- พระตถาคตแสดงธรรมจักรกัปปวัตนสูตร:
- เมื่อพระตถาคตแสดงธรรมจักรกัปปวัตนสูตร ก็จะเกิดแผ่นดินไหว
- พระตถาคตปลงอายุสังขาร:
- เมื่อพระตถาคตปลงอายุสังขาร ก็จะเกิดแผ่นดินไหว
- พระตถาคตปรินิพพาน:
- เมื่อพระตถาคตปรินิพพานด้วยอนุปาทิเสสนิพพานธาตุ ก็จะเกิดแผ่นดินไหว
สรุป
แผ่นดินไหวในสมัยพุทธกาลถูกอธิบายไว้ใน 2 ลักษณะหลัก คือ
- เหตุทางธรรมชาติ เช่น การเปลี่ยนแปลงของลม น้ำ หรือโครงสร้างของโลก
- เหตุอัศจรรย์ทางพุทธศาสนา ที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้าหรือพระโพธิสัตว์
เหตุการณ์เหล่านี้สะท้อนให้เห็นว่า ในแนวคิดพุทธศาสนา แผ่นดินไหวไม่ใช่เพียงปรากฏการณ์ธรรมชาติเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญญาณแห่งเหตุการณ์สำคัญที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาด้วย
