
สัปทน คือ ร่มขนาดใหญ่ ทำด้วยผ้าหรือแพรสีต่าง ๆ มีระบายรอบ มีด้ามยาว
การใช้งาน
ในอดีต สัปทนเป็นเครื่องแสดงยศขุนนางชั้นสูงกว่าพระยา ปัจจุบันนิยมใช้ในพิธีกรรมทางศาสนา เช่น
- กั้นนาค ผ้าไตร หรือพระพุทธรูป
- ใช้ในขบวนแห่ เช่น แห่นาค แห่พระ
- ใช้ในพิธีสำคัญทางศาสนา เช่น งานทอดกฐิน งานทอดผ้าป่า
ความหมายเชิงสัญลักษณ์
- ความสูงส่ง: สัปทนมีลักษณะสูงใหญ่ จึงเป็นสัญลักษณ์ของความสูงส่ง ความมีเกียรติ และความเป็นใหญ่
- การปกป้องคุ้มครอง: สัปทนทำหน้าที่เป็นร่ม ให้ความร่มรื่น ปกป้องจากแสงแดดและฝน จึงเปรียบเสมือนการปกป้องคุ้มครอง ให้ความร่มเย็นเป็นสุข
- ความสง่างาม: สัปทนมีรูปทรงที่สวยงาม มีลวดลายและสีสันที่วิจิตร จึงเป็นสัญลักษณ์ของความสง่างาม ความอ่อนช้อย และความประณีต
ข้อสังเกต
- สัปทน บางครั้งเรียกว่า “ฉัตรขาว” แต่โดยทั่วไป “ฉัตร” จะมีลักษณะเป็นชั้น ๆ ส่วนสัปทนมีเพียงชั้นเดียว
- สัปทน มักใช้คู่กับ “ธง” ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นผู้นำ ความยิ่งใหญ่ และความมีชัยชนะ
ซื้อสัปทนได้จากที่ไหน
- แพลตฟอร์มออนไลน์ทั่วไป: เช่น Shopee, Lazada ก็มีร้านค้ามากมายที่จำหน่ายสัปทน ลองค้นหาคำว่า “สัปทน” หรือ “ร่มงานบวช” ดูนะคะ
ร้านค้าทั่วไป:
- ร้านสังฆภัณฑ์: ร้านสังฆภัณฑ์ทั่วไปมักจะมีสัปทนจำหน่าย โดยเฉพาะร้านขนาดใหญ่ อาจมีแบบให้เลือกเยอะกว่า
- ร้านจำหน่ายเครื่องกฐิน: ร้านที่จำหน่ายเครื่องกฐิน มักจะมีสัปทนจำหน่ายด้วย เนื่องจากสัปทนเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องกฐิน
- ร้านเช่าชุดบวช: บางร้านที่ให้เช่าชุดบวช อาจมีบริการให้เช่าสัปทนด้วย
คำแนะนำเพิ่มเติม:
- ราคา: ราคาสัปทนจะแตกต่างกันไปตามขนาด วัสดุ และความประณีตของงาน ควรสอบถามราคาจากร้านค้าหลายๆ แห่งก่อนตัดสินใจซื้อ
- การสั่งทำ: บางร้านรับสั่งทำสัปทนตามแบบที่ต้องการ เช่น เลือกสี เลือกผ้า ปักชื่อ ฯลฯ หากต้องการสัปทนแบบพิเศษ ลองสอบถามร้านค้าดูนะคะ
- การเลือกซื้อ: ควรเลือกสัปทนที่ทำจากวัสดุคุณภาพดี แข็งแรงทนทาน สีสันสวยงาม และเหมาะสมกับงานที่ต้องการนำไปใช้
คำถวายสัปทน
อิมัง มะยัง ภันเต ฉัตตัง สะปะริวารัง ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมัง ฉัตตัง สะปะริวารัง ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ
ข้าแต่พระภิกษุสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวายสัปทน พร้อมด้วยเครื่องบริวารนี้ แด่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์จะรับซึ่งสัปทน พร้อมด้วยบริวารนี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์และความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย สิ้นกาลนาน เทอญ.
อานิสงส์หรือประโยชน์ของการถวายสัปทน
การถวายสัปทนเป็นการทำบุญที่มีอานิสงส์มากมาย เชื่อกันว่าจะช่วยเสริมสร้างความเป็นสิริมงคลให้แก่ชีวิต ทั้งในด้านการป้องกันภัยอันตราย การมีอายุยืนยาว และความเจริญรุ่งเรืองในหน้าที่การงาน
อานิสงส์ของการถวายสัปทน
- ป้องกันภัยอันตราย: สัปทนเปรียบเสมือนร่มที่คอยปกป้อง เชื่อว่าจะช่วยปัดเป่าภัยอันตรายต่างๆ ทั้งจากสิ่งที่มองเห็นและมองไม่เห็น ให้แคล้วคลาดปลอดภัย
- มีอายุยืนยาว: การถวายสัปทน เป็นการช่วยสงเคราะห์พระภิกษุสงฆ์ ซึ่งเป็นเนื้อนาบุญของโลก ส่งผลให้ผู้ถวายมีอายุยืนยาว ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ
- ความเจริญรุ่งเรืองในหน้าที่การงาน: เชื่อว่าการถวายสัปทนจะช่วยส่งเสริมให้หน้าที่การงานเจริญก้าวหน้า ประสบความสำเร็จ มีชื่อเสียง และมีคนนับหน้าถือตา
- เสริมสร้างบารมี: การทำบุญทุกชนิดล้วนเป็นการเสริมสร้างบารมี การถวายสัปทนก็เช่นกัน จะช่วยเพิ่มพูนบารมีให้แก่ผู้ถวาย นำไปสู่ความสุขความเจริญในชีวิต
- ความร่มเย็นเป็นสุข: การถวายสัปทนด้วยจิตใจที่บริสุทธิ์ จะทำให้จิตใจสงบ เกิดความสบายใจ และมีความร่มเย็นเป็นสุข
นอกจากนี้ การถวายสัปทนยังช่วย:
- ส่งเสริมพระพุทธศาสนา: เป็นการช่วยเหลือพระภิกษุสงฆ์ ซึ่งเป็นผู้สืบทอดพระพุทธศาสนา ให้มีเครื่องอุปโภคบริโภคที่จำเป็นในการดำรงชีวิต และปฏิบัติศาสนกิจ
- อนุรักษ์วัฒนธรรม: สัปทนเป็นเครื่องประกอบพิธีกรรมทางศาสนา การถวายสัปทนจึงเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของไทย
สรุป
การถวายสัปทนเป็นการทำบุญที่ก่อให้เกิดประโยชน์ทั้งแก่ตนเองและผู้อื่น เป็นการสร้างกุศล เสริมสร้างบารมี และเป็นการสืบทอดพระพุทธศาสนา