
ความหมายของพุทธศาสนสุภาษิต
“ธรรมแล เป็นธงชัยของพวกฤษี”
สุภาษิต “ธรรมแล เป็นธงชัยของพวกฤษี” มาจากพระบาลีบทว่า ธมฺโม หิ อิสินํ ธโช (สํ. นิ. ๑๖/๒๖. องฺ. จตุกฺก. ๒๑/๖๖. ขุ. ชา. อสีติ. ๒๘/๑๕๒) เป็นคำกล่าวที่สื่อถึงความสำคัญของธรรมะในชีวิตของบรรพชิต หรือผู้ที่ออกบวช โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสายของพราหมณ์ หรือฤษี
การตีความ
- ธรรม: ในบริบทนี้ หมายถึง หลักธรรมทางศาสนา หรือความรู้ ความเข้าใจที่ได้จากการศึกษาและปฏิบัติธรรม
- ธงชัย: หมายถึง สิ่งที่เป็นเครื่องหมายแห่งชัยชนะ หรือความสำเร็จ
- พวกฤษี: หมายถึง บรรพชิตในศาสนาพราหมณ์ ซึ่งมุ่งเน้นการศึกษาและปฏิบัติธรรม
เมื่อนำมาผนวกกัน สุภาษิตนี้จึงหมายความว่า สำหรับพวกฤษีแล้ว ธรรมะเปรียบเสมือนธงชัยที่แสดงถึงความสำเร็จสูงสุดในชีวิต คือ การบรรลุถึงความรู้แจ้งแท้ หรือการหลุดพ้นจากกิเลส
ความหมายเชิงลึก
- ธรรมะเป็นเป้าหมายสูงสุด: ฤษีทั้งหลายมีเป้าหมายในการดำเนินชีวิตคือการแสวงหาธรรมะ เพื่อให้บรรลุถึงความรู้แจ้งแท้
- ธรรมะเป็นเครื่องประดับ: ธรรมะเป็นเครื่องประดับที่งดงามที่สุดของฤษี ทำให้ฤษีมีเกียรติและเป็นที่เคารพนับถือ
- ธรรมะเป็นอาวุธ: ธรรมะเป็นอาวุธที่สามารถเอาชนะกิเลส ตัณหา และอุปาทานได้
ความหมายในบริบทของพระพุทธศาสนา
แม้ว่าสุภาษิตนี้จะเป็นคำกล่าวในบริบทของศาสนาพราหมณ์ แต่ก็สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในพระพุทธศาสนาได้ โดยเปรียบเทียบธรรมะในพระพุทธศาสนาว่าเป็นธงชัยของพระอรหันต์ หรือผู้ที่บรรลุธรรมสูงสุด
การนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน
สุภาษิตนี้สอนให้เราเห็นถึงความสำคัญของการแสวงหาธรรมะ ไม่ว่าจะเป็นในศาสนาใดก็ตาม การศึกษาและปฏิบัติธรรมจะนำพาให้เราบรรลุถึงความสุขที่แท้จริง
สรุป สุภาษิต “ธรรมแล เป็นธงชัยของพวกฤษี” เป็นคำกล่าวที่สื่อถึงความสำคัญของธรรมะในชีวิตของผู้ที่แสวงหาความรู้แจ้งแท้ การปฏิบัติตามหลักธรรมคำสอน จะนำพาให้เราบรรลุถึงเป้าหมายสูงสุดในชีวิต